Kenmerken van Ikonen

 

Door materiaal, perspectief, symboliek en licht samen ontstaat de icoon als een venster naar het heilige.Niet bedoeld om simpelweg te bekijken, maar om de kijker binnen te voeren in een ontmoeting:een ruimte waarin het goddelijke en het menselijke elkaar naderen.

​

Materiaal

Iconen worden traditioneel gemaakt met natuurlijke, aardse materialen: hout, krijt, eitempera, bladgoud. Dit is geen toevallige keuze.
Het aardse materiaal draagt het goddelijke: het laat zien dat de zichtbare, stoffelijke wereld doorlaatbaar is voor de onzichtbare werkelijkheid.
In de fenomenologische zin wijst het materiaal op een verheffing van het alledaagse: de icoon is een brug tussen de stoffelijke wereld en de goddelijke aanwezigheid die daarin kan doorbreken.

​

Perspectief

Iconen gebruiken een omgekeerd of omvattend perspectief — niet gericht op natuurgetrouwe weergave, maar op openbaring.
Dit perspectief trekt de kijker binnen in een andere werkelijkheidsorde.
Het nodigt uit om de vertrouwde blik los te laten en een innerlijke, contemplatieve houding aan te nemen.
De icoon ziet als het ware terug, waardoor een wederkerige relatie ontstaat: niet alleen de mens kijkt naar het heilige, maar het heilige kijkt terug naar de mens.

​

Symboliek

Elke icoon is opgebouwd uit symbolische elementen: kleuren, houdingen, gebaren, objecten, proporties.
Deze verwijzen niet naar zichzelf maar naar een diepere spirituele betekenis.
Symbolen in een icoon openen een veld van betekenis waarin de kijker wordt binnengeleid in een werkelijkheid die niet letterlijk maar innerlijk te verstaan is.
Fenomenologisch gezegd: de icoon toont niet iets, maar dat er iets is — een verwijzing naar het mysterie dat achter de zichtbare vorm aanwezig is.

​

Licht

Het licht in iconen komt niet van buitenaf maar lijkt van binnenuit te stralen.
Dit verwijst naar het goddelijke licht, het ongeschapen licht, dat de wereld verlicht zonder dat het zelf uit de wereld voortkomt.
Het ontbreken van natuurlijke schaduw en het gebruik van lichte opbouw van donker naar helder suggereren een werkelijkheid die niet gebonden is aan tijd of fysiek licht.
Het licht maakt zichtbaar dat de icoon geen afbeelding van een moment is, maar een openbaring van een tijdloze dimensie.

​